W 1922 roku przy Ognisku Związku Nauczycielstwa Polskiego w Warcie powstało Towarzystwo Muzyczne „Lutnia”. Inicjatorem tego przedsięwzięcia i dyrygentem sekcji chóralnej, grupującej wyłącznie mężczyzn, był Jan Cwendrych, nauczyciel śpiewu szkoły podstawowej, zaś funkcję prezesa pełnił Stanisław Młynarski, ówczesny kierownik szkoły.

Jan Cwendrych, założyciel chóru "Lutnia"
Jan Cwendrych, założyciel chóru "Lutnia"

Od początku chór „Lutnia” uczestniczył w życiu kulturalnym naszego warckiego środowiska, występując w czasie uroczystości państwowych, kościelnych i lokalnych. W maju 1935 roku chór „Lutnia” brał udział w uroczystościach żałobnych w Warcie, na okoliczność śmierci Józefa Piłsudskiego, marszałka Polski.

Chór "Lutnia" podczas uroczystości żałobnych na okoliczność śmierci Józefa Piłsudskiego, maj 1935 r.
Chór "Lutnia" podczas uroczystości żałobnych na okoliczność śmierci Józefa Piłsudskiego, maj 1935 r.

27-28 czerwca 1936 r. chór brał udział w Zlocie Śpiewaków Polskich w Warszawie, który odbywał się pod patronatem prezydenta Ignacego Mościckiego i marszałka Rydza-Śmigłego.

Tablo pamiątkowe z 1937 roku; "Czcigodnemu Prezesowi Towarzystwa Muzycznego "Lutnia" w Warcie przy O.Z.N.P. w dniu pożegnania - Członkowie, sierpień 1937"
Tablo pamiątkowe z 1937 roku; "Czcigodnemu Prezesowi Towarzystwa Muzycznego "Lutnia" w Warcie przy O.Z.N.P. w dniu pożegnania - Członkowie, sierpień 1937"

Okres II wojny światowej to czas tragiczny dla nas Polaków: zesłania, obozy śmierci, krew przelana w walce z okupantem. Wielu śpiewaków straciło wtedy życie. Byli to m.in.: Władysław Kaszyński, Walerian Kurzbuch, Józef Łuczak, Józef Pawłowski i Aleksander Wojtczak.

26 marca 1945 r. chór wznowił działalność pod kierownictwem Jana Cwendrycha (powrót z obozów w Ostaszkowie i Starogardzie), prezesem został Idzi Świniarski (powrót z obozu w Dachau). Próby odbywały się w sali szkoły podstawowej (na pierwszym piętrze od strony południowej, przed pokojem nauczycielskim).

Idzi Świniarski, prezes chóru w latach 1945 - 1979
Idzi Świniarski, prezes chóru w latach 1945 - 1979

Pierwszy występ w powojennej Polsce miał miejsce 22 lipca 1945 r. w czasie mszy polowej, odprawionej na balkonie warckiego, okaleczonego wojną magistratu. Chór stał na balkonie.

Uczestnicy mszy polowej przed budynkiem Magistratu w Warcie, 22.07.1945 r.
Uczestnicy mszy polowej przed budynkiem Magistratu w Warcie, 22.07.1945 r.

14 lipca 1946 roku odbyło się spotkanie pod nazwą „Majówka Miłośników Pieśni” w parku Małkowskim, koło Warty.

Uczestnicy majówki - chóry: "Lutnia", "Lira" i "Cecylianka"; 14.07.1946 r.
Uczestnicy majówki - chóry: "Lutnia", "Lira" i "Cecylianka"; 14.07.1946 r.

W kolejnych latach chór koncertował w Łodzi, Zgierzu, Pabianicach, Turku, Zduńskiej Woli, Sieradzu i wielu miejscowościach województwa łódzkiego. Lata 50-te, czas poniżeń i przykrości, zakazy występów w kościołach i na uroczystościach pogrzebowych, łamane przez chórzystów w sprzeciwie z serc wypływającym. W 1962 r. chór uczestniczył w Ogólnopolskim Festiwalu Chórów w Poznaniu.

Jan Cwendrych, animator kultury, miłośnik muzyki i pieśni chóralnej, dyrygent, kompozytor, żołnierz, oficer, wychowawca wielu pokoleń, nauczyciel, nasz profesor, zmarł 30 maja 1976 roku.

Jan Cwendrych, 1898 - 1976
Jan Cwendrych, 1898 - 1976

W latach siedemdziesiątych chór „Lutnia” pracował pod kierunkiem Idziego Matyszczaka, bliskiego współpracownika Jana Cwendrycha. Pomagał mu w prowadzeniu ćwiczeń z chórzystami. Gdy zachodziła potrzeba, także dyrygował. Następnie funkcję dyrygenta pełnił Jan Baranowski, organista z kościoła farnego, doświadczony dyrygent chóru „Lira” z Warty.

Jan Baranowski, 1909 - 1988
Jan Baranowski, 1909 - 1988

W 1983 r. dyrygentem chóru został Andrzej Grześkowiak, nauczyciel, organista parafii św. Mikołaja w Warcie. Pierwsze lekcje śpiewu pod Jego kierownictwem odbywały się w sali katechetycznej u Ojców Bernardynów. Pod Jego batutą chór śpiewał ponad 35 lat, do 2019 r.

Od 2019 r. dyrygentem chóru jest dr hab. Dawid Ber, profesor Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Drugim dyrygentem jest Kamil Gruszczyński, mgr sztuki i absolwent Akademii Muzycznej w Łodzi na kierunku dyrygentura chóralna.

Chór uczestniczył w Przeglądach Chórów Kościelnych we Włocławku i Wielkopolskich Spotkaniach Chórów Kościelnych w Kaliszu. Z repertuarem pieśni i kolęd występował w miastach powiatu sieradzkiego. W 2002 r. na Festiwalu „Kolędy świata” zdobył główną nagrodę „Grand Prix”. Pieśni patriotyczne prezentował w Lengerich, mieście partnerskim na zachodzie Niemiec.

Fotowspomnienia

Zapraszamy do obejrzenia zdjęć, które znaleźliśmy w naszych archiwach. Można na nich obejrzeć, jak przed laty wyglądało życie miasta Warty oraz jego chórów.